حتما در اخبار دنیای مالی شنیده‌اید که قیمت بیت کوین بعد از تایید ETF آن افزایش پیدا کرده است اما آیا صندوقهای دیگری هم وجود دارند که پتانسیل سوددهی داشته باشند؟
انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس که نوعی اوراق بهادار هستند، سبدی از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه یا کالاها را ردیابی می‌کنند. از این تعریف می‌توان فهمید که انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس شامل موارد مختلفی می‌شود که در این مقاله از کپیتالی نو، سعی داریم آنها را به صورت جامع معرفی کنیم.
انواع ETFها چگونه کار می‌کنند؟
انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس از طریق ایجاد یک سبد از داراییها بر اساس شاخص، بخش یا استراتژی خاص توسط یک شرکت سرمایهگذاری ایجاد می‌شوند. این شرکت واحدهای ETF را در تعداد معینی ایجاد می‌کند که هر واحد نمایانگر مالکیت بخشی از سبد دارایی‌های صندوق است.
این واحدها در بورس اوراق بهادار همانند سهام معامله می‌شوند و قیمت آنها بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود. مراحل ایجاد انواع صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- ایجاد صندوق توسط موسسه مالی یا شرکت مدیریت دارایی
- دریافت تاییدیه نظارتی از مقامات یا قانون‌گذار مربوط
- صدور سهم و بازخرید
- معامله به صورت سهام فردی در بورس اوراق بهادار
مزایای ETFها شامل تنوع سبد سرمایهگذاری، هزینههای عملیاتی مقرون به صرفه‌تر از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و معاملات آسان می‌شود. این صندوق‌ها به سرمایهگذاران امکان آن را به شما میدهند تا با یک معامله واحد در طیف گسترده‌ای از داراییها سرمایهگذاری کنید و ریسک خود را کاهش دهید.
با این حال معایبی همچون هزینههای معاملاتی، وابستگی به عملکرد شاخص و عدم انعطافپذیری در انتخاب یا تعویض داراییها نیز وجود دارد که می‌تواند بر بازده سرمایهگذاری شما تأثیر بگذارد.
انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس
در حال حاضرETFهای مختلفی مثل صندوقهای ارزی، سهامی، درآمد ثابت، کالایی و غیره وجود دارند که در چندین دسته گوناگون جای می‌گیرند. هرکدام از انواع مختلف ETFها دارای ویژگی‌های خاصی هستند و می‌توانند بر اساس نوع دارایی تحت پوشش، حوزه مورد تمرکز و میزان ریسک، متفاوت باشند.
علاوه بر این، برخی از این گروه‌ها در موارد جزئی‌تر مانند ارزش بازاری و منطقه جغرافیایی مرتبط، شامل گروه‌های کوچک‌تری می‌شوند. انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس را در ادامه معرفی می‌کنیم.
صندوقهای ETF سهامی
بیشتر ETFها شاخص‌های سهامی یا بخش‌های خاصی از بازار را دنبال می‌کنند. برخی از این ETFها شاخصی را به‌طور کامل تقلید می‌کنند و برخی دیگر شامل قراردادهای آتی، اختیارات، قراردادهای معاوضه و خرید سهام‌هایی است که گاهی در شاخص وجود ندارند.
هر ETF با خطای ردیابی بیش از ۲ درصد به عنوان مدیریت فعال محسوب می‌شود. با تخصصی‌تر شدن ETFها، این مسئله برای سرمایهگذاران اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
گسترش ETFها به سرمایهگذاران راهی ارزان‌قیمت برای دستیابی به تنوع در پرتفوی خود ارائه میدهد. چه بخواهید بخشی از سهام‌های جهانی و چه یک بخش گسترده یا یک بازار خاص را به دست آورید، برای هر کدام یک ETF وجود دارد. سرمایهگذاران حتی می‌توانند یک پرتفوی کاملاً متنوع را با استفاده از ETFها بسازند. شما می‌توانید در شرکت‌هایی با اندازه‌های مختلف سرمایهگذاری کنید.
تقریباً برای هر حوزه‌ای که بخواهید در آن سرمایهگذاری کنید، صندوقهای خاصی وجود دارد و هر هفته صندوقهای جدیدی هم به بازار می‌آیند. پس با توجه به تنوع زیاد گزینه‌ها، مهم است که ابتدا تصمیم بگیرید چه مقدار از سهام خود را به هر بخش اختصاص دهید و سپس بر اساس این تصمیمات، انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس خاصی را برای رسیدن به اهداف سرمایهگذاری خود انتخاب کنید.
انواع صندوقهای سهامی ETF
صندوقهای سهامی مختلفی در بازار هستند که می‌توانید بسته به تحلیل خود در هر کدام سرمایهگذاری کنید. این صندوق‌ها عبارتند از:
- صندوقهای سهامی شاخص: این دسته از صندوق‌ها، شاخصی از بازار سهام مانند شاخص S&P 500 را دنبال می‌کنند.
- صندوقهای سهامی بخش: این صندوق‌ها بر روی سهام شرکت‌ها در یک صنعت خاص مانند صنعت فناوری اطلاعات یا صنعت مراقبت‌های بهداشتی سرمایهگذاری می‌کنند.
- صندوقهای سهامی ارزشی: صندوقهای ارزشی بر روی سهام شرکت‌هایی سرمایهگذاری می‌کنند که ارزش‌گذاری شده هستند و پتانسیل رشد دارند.
- صندوقهای سهامی رشدی: این صندوق‌ها بر روی سهام شرکت‌هایی سرمایهگذاری می‌کنند که رشد سود بالایی دارند.
پیش از ورود به سرمایه گذاری در صندوقهای سهایم حتما توجه داشته باشید که ارزش این صندوق‌ها می‌تواند با نوسانات بازار سهام نوسان یابد. همچنین این مورد از انواع صندوقهای قابل معامله یا ETF دارای هزینههای مدیریتی و هزینههای معاملاتی هستند که می‌تواند بازده شما را کاهش دهد.
صندوق ETF درآمد ثابت
صندوقهای درآمد ثابت از انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس محسوب می‌شوند که در سبدی از اوراق بهادار با درآمد ثابت مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شرکتی و اوراق قرضه با درجه اعتباری بالا سرمایهگذاری می‌کنند.
هدف اصلی این صندوق‌ها، ارائه یک جریان ثابت از درآمد به سرمایهگذاران از طریق پرداخت سود سهام است. با سرمایهگذاری در این صندوق‌ها می‌توانید از مزایای تنوعبخشی و کاهش ریسک، همراه با دریافت درآمد منظم بهره‌مند شوید.
انواع صندوقهای درآمد ثابت ETF عبارتند از:
- صندوقهای اوراق قرضه دولتی: این صندوق‌ها بر روی اوراق قرضه دولتی که توسط دولت صادر می‌شوند، سرمایهگذاری می‌کنند.
- صندوقهای اوراق قرضه شرکتی: این دسته از ETFها بر اوراق قرضه‌ای که توسط شرکت‌ها صادر می‌شوند، متمرکز هستند.
- صندوقهای اوراق خزانه: این صندوق‌ها بر روی اوراق خزانه که توسط خزانه داری ایالات متحده صادر می‌شوند، سرمایهگذاری می‌کنند.
- صندوقهای بازار پول: این نوع ETFها، اوراق بهادار با درآمد ثابت کوتاه مدت مانند سپرده‌های بانکی و اوراق تجاری را هدف قرار داده‌اند.
بسیاری از کارشناسان مالی توصیه می‌کنند که بخشی از سرمایه‌گذاری‌های خود را به اوراق قرضه و صندوقهای قابل معامله در بورس اوراق قرضه (ETF) اختصاص دهید. دلیل این توصیه هم آن است که اوراق قرضه معمولاً نوسانات سبد سرمایهگذاری را کاهش داده و به شما سود میدهند.
صندوقهای ETF کالایی
صندوقهای کالایی از انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس هستند که در سبدی از کالاهای فیزیکی یا قراردادهای آتی کالاها مانند طلا، نفت خام، غلات و فلزات صنعتی سرمایهگذاری می‌کنند.
هدف اصلی این صندوق‌ها، تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری شما و محافظت در برابر تورم است. به دلیل همبستگی قیمت کم کالاها با سهام، این صندوق‌ها می‌توانند به کاهش ریسک کلی پرتفوی کمک کنند و نقش مهمی در استراتژی تخصیص داراییها داشته باشند.
مزایای سرمایهگذاری در ETFهای کالایی عبارتند از:
- تنوعبخشی به سبد دارایی: ETFهای کالایی می‌توانند به عنوان ابزاری برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری و کاهش همبستگی با بازار سهام عمل کنند.
- محافظت در برابر تورم: کالاها به طور سنتی در طول دوره‌های تورم عملکرد خوبی دارند؛ زیرا قیمت آنها با افزایش نرخ تورم بیشتر می‌شود.
- کاهش ریسک: ETFهای کالایی می‌توانند به کاهش ریسک کلی سبد سرمایهگذاری کمک کنند زیرا نوسانات قیمتی آنها لزوماً با نوسانات بازار سهام همسو نیست.
- دسترسی آسان: ETFهای کالایی را می‌توان مانند سهام معمولی در بورس اوراق بهادار خرید و فروش کرد.
از آنجایی که تخصیص دارایی استراتژیک تا 90 درصد از بازده پرتفوی را تشکیل میدهد، تنها داشتن سهام، اوراق قرضه، پول نقد، کالاها و املاک و مستغلات کافی نیست. باید در هر یک از این کلاس‌های دارایی نیز تنوع ایجاد شود. اینجاست که ETFها به کمک شما می‌آیند.
سرمایهگذاران می‌توانند یک ETF کالایی را بخرند که تغییرات قیمت کالاهای خاصی مانند طلا یا نفت را ردیابی می‌کند، یا ETF سهام کالایی که در سهام تولیدکنندگان کالا سرمایهگذاری می‌کند. ETFهای مستقیم کالا همبستگی کمی با سهام دارند و می‌توانند گزینه بهتری برای سبدهایی باشند که از قبل دارای سهام هستند.
صندوقهای ETF ارزی
صندوقهای ارزی نوعی از صندوقهای قابل معامله در بورس یا ETFها هستند که سرمایهگذاری خود را در سبدی از ارزهای خارجی مانند یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس و فرانک سوئیس متمرکز می‌کنند. هدف اصلی این صندوق‌ها، فراهم کردن یک راه برای سرمایهگذاری در ارزهای خارجی و بهره‌برداری از نوسانات نرخ ارز جهت کسب سود است.
با توجه به نوسانات قابل توجه در بازار ارزهای جهانی و کاهش تدریجی نقش دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره، سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند از ارزش سرمایه‌گذاری‌های خود در آمریکا حفاظت کنند، به دنبال گزینه‌هایی هستند که در مقابل احتمال کاهش ارزش دلار مقاومت نمایند.
صندوقهای ETF ارزی از انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس این امکان را به سرمایهگذاران میدهند که با سرمایهگذاری در ارزهای خارجی، به عنوان یک جایگزین مناسب برای حفاظت و تنوع در پرتفوی خود، اقدام کنند.
کاربرانی که این روش سرمایهگذاری را انتخاب می‌کنند، بهتر است بدانند که صندوقهای ارزی معمولاً هزینههای مدیریتی بیشتری نسبت به ETFهای سهام دارند. همچنین ریسک سیاسی می‌تواند بر ثبات نرخ ارز و در نتیجه بازده صندوقهای ارزی تأثیر بگذارد.
صندوقهای املاک و مستغلات
صندوقهای املاک و مستغلات (REIT) به عنوان یک نوع از صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF)، سرمایهگذاری در دارایی‌های مختلفی مانند آپارتمان‌های اجاره‌ای، مراکز خرید، انبارها و هتل‌ها را دنبال می‌کنند.
هدف از ارائه این صندوق‌ها، ارائه جریان ثابتی از درآمد به سرمایهگذاران از طریق پرداخت سود سهام و همچنین افزایش ارزش دارایی‌های املاک و مستغلات به منظور بهره‌مندی از پتانسیل رشد بلندمدت است.
سرمایه‌گذارانی که به دنبال درآمد پایدار هستند و مایلند کمی ریسک سرمایهگذاری خود را افزایش دهند، معمولاً به ETFهای املاک روی می‌آورند. انتخاب صندوق ممکن است بسته به نوع خاص املاکی که در آن سرمایهگذاری می‌شود، متفاوت باشد.
یکی از جذابیت‌های اصلی REITها این است که باید حداقل 90 درصد از درآمد خود را بین سهامداران توزیع کنند. این صندوق‌ها به عنوان یک منبع عالی درآمدی به‌خصوص زمانی که نرخ بهره‌ای کوتاه‌مدت و نرخ تورم به حداقل رسیده باشد، محسوب می‌شوند.
صندوقهای تخصصی
به جز ETFهای سهامی، درآمد ثابت، کالایی و ارزی، ETFهای تخصصی نیز وجود دارند که بر روی بخش‌ها یا موضوعات خاص سرمایهگذاری می‌کنند و به شما این امکان را میدهند که دامنه سرمایهگذاری خود را فراتر از دسته‌های دارایی‌های سنتی گسترش دهید.
با افزایش محبوبیت ETFها، انواع مختلفی از این صندوق‌ها ایجاد شدند و به انعکاس استراتژی‌های سرمایهگذاری کمک می‌کنند.
دو نمونه از این صندوق‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- ETFهای معکوس که در صورت کاهش یک شاخص خاص، سود می‌آورند.
- ETFهای اهرمی که با استفاده از اهرم یا لوریج، می‌توانند بازده یک شاخص خاص را دو یا سه برابر کنند.
در صورت استفاده از ETFهای اهرمی یا معکوس، باید به خطرات آنها دقت کنید زیرا این نوع ETFها به عنوان سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت نسبت به نوسانات آسیب‌پذیر هستند.
صندوقهای ETF ارز دیجیتال
ETF ارزهای دیجیتال، به طور پیوسته در حال پیشرفت و وارد شدن به بازار معاملات رمزارزها است. ETFهای این دسته به دلیل تازگی و مقاومت‌های حقوقی محدودتری که با آنها روبه‌رو هستند، به شکلی مخصوص و محدودتر مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
برخی از صندوقهای قابل معامله شاخص کریپتو، با پیروی از عملکرد یک شاخص خاص از ارزهای دیجیتال مانند شاخص بلومبرگ گلکسی کریپتو (Bloomberg Galaxy Crypto Index) یا شاخص کریپتو 10 بیت وایز (Bitwise 10 Crypto Index) فعالیت می‌کند.
این صندوق‌ها به سرمایهگذاران امکان آن را میدهند تا به طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال که در این شاخص‌ها قرار دارند، دسترسی داشته و در آنها سرمایهگذاری کنند.
این دسته از صندوقهای قابل معامله آلت کوین، به طور متمرکز بر روی ارزهای دیجیتال مختلف به غیر از بیت کوین تمرکز دارند. هدف اصلی این صندوق‌ها، ارائه تنوع در سبد سرمایهگذاری به سرمایهگذاران در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال است که هر کدام دارای نوسانات قیمتی و اهداف متمایزی هستند. انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس ارز دیجیتال، شامل موارد مختلفی می‌شوند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
صندوق ETF بیت کوین
صندوق ETF بیت کوین نوعی صندوق قابل معامله در بورس (ETF) بوده که به طور خاص برای ردیابی قیمت بیت کوین طراحی شده است.
انواع ETF بیت کوین عبارتند از:
• ETF اسپات بیت کوین
• ETF فیوچرز بیت کوین (قراردادهای آتی)
این صندوق‌ها به سرمایهگذاران امکان آن را میدهند تا بدون نیاز به خرید و نگهداری مستقیم بیت کوین، ازنوسانات قیمتی آن بهره‌مند شوند. تمام کاربران حقیقی و حقوقی می‌توانند به کمک ETF، بیت کوین را بدون داشتن کیف پول یا حساب کاربری در صرافی معامله کنند.
صندوق ETF اتریوم
پس از تایید ETF بیت کوین، موسسات مختلفی درخواست تایید ETF آلت کوین معروفی به نام اتریوم را مطرح کردند و به عرضه آن امیدوار هستند. صندوقهای قابل معامله اتریوم یا ETF اتریوم، ابزاری مالی جدید برای سرمایهگذاری در ارز دیجیتال اتریوم به شمار می‌روند. این صندوق‌ها به سرمایهگذاران امکان میدهند بدون نیاز به خرید و نگهداری مستقیم اتریوم، از نوسانات قیمت آن بهره‌مند شوند.
ETFهای اتریوم برخلاف خرید مستقیم از صرافی‌های ارز دیجیتال، در بورس‌هایی مانند بورس نیویورک معامله می‌شوند. بنابراین نیازی به مدیریت کیف پول دیجیتال یا درگیر شدن با فرآیندهای پیچیده نگهداری نیست.
این صندوق‌ها همچون سهام قابل معامله هستند و از طریق کارگزاری‌های آنلاین به راحتی خرید و فروش می‌شوند. این امر موجب دسترسی آسان‌تر و سریع‌تر به سرمایهگذاری در اتریوم برای سرمایهگذاران می‌شود.
صندوق ETF بلاکچین
ETF بلاکچین یک نوع صندوق قابل معامله در بازار بوده که تمرکز آن بر شرکت‌های فعال در حوزه بلاکچین است. این ETFها شبیه به ETFهای استاندارد جهانی هستند که در بخش‌ها یا موضوعات خاص سرمایهگذاری می‌کنند، با این تفاوت که به طور خاص در شرکت‌هایی سرمایهگذاری می‌کنند که عملیات تجاری آنها بر پایه فناوری بلاکچین است یا از این فناوری بهره‌مند می‌شوند.
شرکت‌هایی که در یک ETF بلاکچین حضور دارند، معمولاً شامل شرکت‌هایی هستند که به طور فعال در فناوری بلاکچین فعالیت می‌کنند یا در این حوزه سرمایهگذاری کرده‌اند.
این نوع صندوق‌ها دو مزیت اصلی را ارائه میدهند:
- امکان سرمایهگذاری تلفیقی در یک سبد سهام مانند صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
- امکان تجارت در زمان واقعی با قیمت‌های لحظه‌ای سهام
این ویژگی‌ها باعث می‌شوند ETF بلاکچین گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذارانی باشد که به دنبال تنوع بخشیدن به سبد سرمایهگذاری خود و بهره‌برداری از پتانسیل رشد فناوری بلاکچین هستند.
صندوق ETF شاخص کریپتو
صندوق شاخص رمزارزها با هدفی مشابه صندوقهای شاخص ایجاد شده است تا عملکرد یک شاخص خاص از ارزهای دیجیتال را تحلیل و ردیابی کند. این صندوق‌ها معمولاً شامل 10 یا 20 توکن و رمزارز برتر بازار بر اساس ارزش کل بازار هستند.
به عنوان نمونه، صندوق سرمایهگذاری Grayscale یکی از نمونه‌های برجسته صندوقهای شاخص کریپتو است که عملکرد 10 ارز دیجیتال برتر بازار را بر اساس ارزش بازار ردیابی می‌کند.
نمونه دیگری از این صندوق‌ها، صندوق 10 Crypto Index Bitwise است که به ردیابی و تحلیل 10 توکن برتر بازار بر اساس ارزش و نقدینگی آنها می‌پردازد و آنها را برای سرمایهگذاری آماده می‌کند.
دلیل تنوع ETF ها چیست؟
وجود تعداد فراوان ETFها به دلیل تقاضای بالای سرمایهگذاران و پیشرفت‌های تکنولوژیکی است که هزینه‌ها را کاهش داده و معاملات را آسان‌تر کرده است. این صندوق‌ها به سرمایهگذاران امکان آن را میدهند که در بازارهای مختلف، بخش‌ها و دارایی‌های گوناگون سرمایهگذاری کنند.
اگر به دنبال ETFهایی هستید که شاخص خاصی مانند STI یا سهام فناوری و یا حتی سهام بریتانیا را پوشش دهند، صندوقهای متعددی وجود دارد که هر کدام به نیازهای خاص سرمایهگذاران پاسخ میدهند.
جمع‌بندی
انواع ETF یا صندوق قابل معامله در بورس به سرمایهگذاران این امکان را میدهند تا با سرمایهگذاری در یک معامله واحد، به راحتی در گستره‌ای از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها و ارزهای خارجی سرمایهگذاری کنند.
این صندوق‌ها از طریق دنبال کردن یک شاخص، بخش یا استراتژی خاص ایجاد شده و در بورس اوراق بهادار معامله می‌شوند. مزایای آنها شامل تنوعبخشی، کاهش هزینههای عملیاتی و امکان معاملات آسان است؛ هرچند که معایبی مانند هزینههای معاملاتی بالا و وابستگی به عملکرد شاخص وجود دارد.
انواع مختلف ETFها از جمله صندوقهای سهامی، درآمد ثابت، کالایی، ارزی، املاک و مستغلات، تخصصی و حتی کریپتویی وجود دارند که به سرمایهگذاران کمک می‌کنند تا استراتژی مناسبی برای سرمایهگذاری در این ابزارهای مالی پیش روی خود انتخاب کرده و در نهایت بازدهی سرمایهگذاری خود را بهینه‌سازی کنند.
سرمایهگذاری در ETFها مزایایی از جمله تنوعبخشی بالا، هزینههای عملیاتی کمتر نسبت به صندوقهای معمولی، معامله آسان و شفاف و کاهش ریسک سرمایهگذاری را به سرمایهگذاران ارائه میدهد.
معایب ETFها شامل هزینههای معاملاتی بالا، وابستگی به عملکرد شاخص و عدم انعطافپذیری در انتخاب داراییها یا تعویض آنهاست که ممکن است بر بازده سرمایهگذاری تأثیر بگذارد.
ETFهای درآمد ثابت از داراییهایی با درآمد مشخص مانند اوراق قرضه دولتی یا شرکتی سود میبرند و به سرمایهگذاران جریان ثابتی از درآمد، تنوعبخشی به سبد دارایی و کاهش ریسک را ارائه میدهند.
